QUYỀN GIẢI TRÌNH CÔNG BẰNG
Luôn được Luật pháp Canada bảo vệ
TÓM LƯỢC
Ngày 31/5/2022, Tòa Án Liên Bang ra phán quyết chấp thuận đơn xin cứu xét của anh PHA (quốc tịch Việt Nam) kiện Bộ Di trú Canada IRCC sau khi từ chối đơn xin visa định cư Canada (PR) của anh này theo diện Start-Up Visa.
Diện Start-Up Visa là một diện xin visa định cư Canada trong mảng di dân phát triển kinh tế (Economic Class), ra đời sau khi chính phủ Canada chấm dứt diện Định cư Kinh Doanh Liên Bang (Federal Business) khiến màng di dân phát triển kinh tế còn lại rất ít hàm lượng ứng viên của các diện kinh doanh. Bên cạnh các yêu cầu căn bản cho mảng di dân phát triển kinh tế quy định trong Luật Di Trú Canada (IRPA), pháp lý chính yếu cho diện Start-Up Visa này (hiện tại) chủ yếu dựa trên các hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Di trú. Một dự án đạt tiêu chuẩn của đương đơn bắt buộc phải được một tổ chức (trong Canada), được chỉ định bởi Chính phủ, xem xét, chấp thuận và chịu hỗ trợ cho thành công.
Diện Start-Up Visa là một diện xin visa định cư Canada trong mảng di dân phát triển kinh tế (Economic Class), ra đời sau khi chính phủ Canada chấm dứt diện Định cư Kinh Doanh Liên Bang (Federal Business) khiến màng di dân phát triển kinh tế còn lại rất ít hàm lượng ứng viên của các diện kinh doanh. Bên cạnh các yêu cầu căn bản cho mảng di dân phát triển kinh tế quy định trong Luật Di Trú Canada (IRPA), pháp lý chính yếu cho diện Start-Up Visa này (hiện tại) chủ yếu dựa trên các hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Di trú. Một dự án đạt tiêu chuẩn của đương đơn bắt buộc phải được một tổ chức (trong Canada), được chỉ định bởi Chính phủ, xem xét, chấp thuận và chịu hỗ trợ cho thành công.
Nhân viên IRCC đã từ chối đơn của anh PHA với các lý do xoay quanh việc đương đơn đã thay đổi dự án so với ban đầu, chưa có nhiều cố gắng trong thời gian được cấp Work Permit (Giấy phép Làm việc) để đến Canada bắt đầu xây dựng doanh nghiệp.
Quan tòa sau khi xem xét sự việc, đã phát hiện ra nhân viên IRCC đã có vài thiếu sót trong quá trình, quan trọng nhất là thiếu việc đề cập trong Thư Yêu Cầu Giải Trình (Procedural Fairness Letter) của mình 1 chi tiết quan trọng vốn là mấu chốt cho lý do từ chối, đó là bằng chứng cho sự cam kết hỗ trợ dự án mới của đơn vị hỗ trợ không được đương đơn cung cấp.
Theo luật pháp Canada, trước khi muốn từ chối hồ sơ visa định cư, nhân viên công vụ cần nêu rõ các nghi ngờ, thắc mắc… của mình vào một văn bản gọi là Thư Yêu Cầu Giải Trình (như trên) và cho đương đơn cơ hội biết và phản hồi một cách hợp lý. Nếu nhân viên công vụ thiếu sót trong quá trình này thì Tòa Liên bang sẽ yêu cầu phải chỉnh sửa.
Ở đây, nhân viên IRCC đã không nêu rõ chi tiết nghi ngờ trên trong PFL.
Tòa chấp thuận đơn cứu xét của anh PHA, yêu cầu trả hồ sơ xin PR của anh này về cho IRCC xét lại, bởi một nhân viên (nhóm nhân viên) mới.
NHẬN ĐỊNH TỪ CHUYÊN GIA DI TRÚ CANADA
- Đến thời điểm này tháng 6/2023, diện Start-Up Visa vẫn chưa có được nhiều kết quả khả quan như mong đợi cho cả hai phía chính phủ và ứng viên, mặc dù hồ sơ nộp vào chờ xét đã rất nhiều. Hiện tại, Mảng di dân phát triển kinh tế của Canada vẫn chủ yếu lựa chọn ứng viên theo các diện lao động tay nghề.
- Quyền Giải Trình Công Bằng luôn được luật pháp Canada bảo vệ, một điều rất văn minh và có lợi cho ứng viên xin di trú vào Canada. Khi hồ sơ di trú bị từ chối và đương đơn nghĩ rằng sự từ chối đó là không công bằng hay không chính xác, đặc biệt là đã vi phạm quyền Quyền Giải Trình Công Bằng này, thì họ có thể nộp đơn lên Tòa Liên Bang để xin cứu xét.
- Mặc dù phán quyết của Tòa Liên bang chưa phải là kết quả thị thực cuối cùng, vì theo luật khi Tòa chấp nhận đơn kiện thì hồ sơ bị từ chối sẽ được xem xét lại và kết quả vẫn phải chờ lần xem xét lại đó, nhưng đây cũng là điểm sáng cho các ứng viên di trú có thêm niềm tin và hy vọng vào luật pháp Canada. Các ứng viên của diện Start-Up Visa có lẽ cũng học hỏi được nhiều từ đây, nhất là đương đơn của vụ việc này.
Dịch & thảo luận: Andrew Duong, BSc, RCIC (7-2023)
Nguồn: Federal Court Canada
DISCLAIMER – KHUYẾN NGHỊ
Nội dung được chia sẻ của bài viết mang ý nghĩa cung cấp thông tin tích cực và hữu ích đến đại chúng có nhu cầu di trú để tham khảo, và không phải là tư vấn di trú chính thức. Do vậy, dù nội dung có thể thiếu/ sai sót nhưng do chúng không mang tính đảm bảo cho bất kỳ kết quả áp dụng nào, chúng tôi miễn trừ mọi trách nhiệm liên quan.
Nội dung được trích dẫn từ thông tin chính thức trên website của Tòa Án Liên Bang Canada, công khai cho mọi người truy cập. Nhận định của cá nhân người viết mang tính xây dựng, tích cực, không hướng đến cá nhân nhân vật liên quan, với mong muốn cải thiện nền di trú Canada lành mạnh văn minh.