
LÀN SÓNG NGƯỜI MUỐN TỊ NẠN ĐẾN QUEBEC TĂNG CAO, SAU KHI MỸ TỪ CHỐI SỐ LƯỢNG LỚN, THEO BÁO CBC NEWS NGÀY 08-4-2025
SAU ĐÂY LÀ MỘT SỐ CHI TIẾT ĐÁNG CHÚ Ý:
- Số lượng người tìm kiếm tị nạn tại cửa khẩu biên giới chính ở phía nam Montreal đã chứng kiến sự gia tăng đáng chú ý, làm dấy lên lo ngại về một làn sóng di cư lớn có thể xảy ra vào Canada do các chính sách cứng rắn về di trú của chính quyền Mỹ. Sự gia tăng này trùng hợp với thời điểm Hoa Kỳ sắp hết hạn quy chế bảo vệ tạm thời cho hàng trăm ngàn người di cư. Dữ liệu từ Cơ quan Dịch vụ Biên giới Canada cho thấy số lượng đơn xin tị nạn tại cửa khẩu Saint-Bernard-de-Lacolle đã tăng đều đặn kể từ đầu năm, đạt đỉnh 1.356 đơn vào tháng 3 và 557 đơn tính đến ngày 6 tháng 4.
- Frantz André, phát ngôn viên của một nhóm hỗ trợ người di cư không có giấy tờ ở Montreal (cách gọi khác cho người nhập cư bất hợp pháp), cho rằng sự gia tăng số lượng người muốn tị nạn đến Canada bắt đầu từ sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ Donald Trump vào tháng 11. Nhiều người nộp đơn tại biên giới Quebec là người Haiti đang chạy trốn khỏi Mỹ trước khi quy chế của họ bị thu hồi. Ông André giải thích rằng nỗi sợ hãi lan rộng trong cộng đồng người di cư do số lượng người bị trục xuất tăng lên kể từ khi ông Trump nhậm chức, và nhiều người đã bắt đầu nhận được thư từ chính quyền Mỹ thông báo về việc thu hồi quy chế của họ, khiến họ tìm mọi cách rời khỏi Hoa Kỳ.
- Mặc dù số lượng đơn xin tị nạn trong năm 2025 tính đến thời điểm hiện tại thấp hơn so với cùng kỳ năm 2024, thời điểm các sân bay là cửa ngõ chính cho những người muốn tị nạn, nhưng vẫn có những lo ngại về một cuộc đàn áp nhập cư ở Mỹ có thể dẫn đến một làn sóng người di cư mới đổ về phía bắc. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump, các chính sách nghiêm ngặt đối với người di cư Haiti đã khiến hàng ngàn người trong số họ di chuyển đến Canada, chủ yếu là đến Quebec. Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ tháng trước thông báo sẽ thu hồi quy chế tạm thời của 532.000 người từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela, những người đã tự chi trả chi phí để bay đến Mỹ với sự bảo trợ tài chính, quyết định này có hiệu lực từ ngày 24 tháng 4. Chính quyền Trump cũng đã công bố chấm dứt Chương trình Bảo vệ Tạm thời (TPS) cho 600.000 người Venezuela và khoảng 500.000 người Haiti, dự kiến hết hạn vào tháng 8. Tuy nhiên, ông André tin rằng những người này sẽ không đợi đến tháng 8 để hành động, vì họ đã chứng kiến các hoạt động tăng cường của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) tại nơi làm việc, nhà thờ và trên đường phố, dẫn đến việc bắt giữ và trục xuất những người thuộc diện bị ảnh hưởng.
- Tình hình gia tăng số lượng người xin tị nạn đã gây ra những phản ứng trên đường đua bầu cử liên bang ở Canada. Thỏa thuận Quốc gia Thứ ba An toàn giữa Canada và Hoa Kỳ quy định rằng người tị nạn phải nộp đơn xin tị nạn ở quốc gia an toàn đầu tiên mà họ đến, nghĩa là họ không thể đến Mỹ rồi sau đó xin tị nạn ở Canada. Tuy nhiên, có những ngoại lệ, chẳng hạn như người có người thân ở Canada, trẻ vị thành niên không có người đi kèm hoặc những người vượt biên trái phép và ẩn náu ở Canada trong hai tuần trước khi nộp đơn xin tị nạn. Cuối tuần qua, Cảnh sát Hoàng gia Canada (RCMP) cho biết đã bắt giữ chín người di cư Haiti khi họ đi bộ vào Franklin, Quebec, từ Churubusco, New York. Mặc dù số lượng đơn xin tị nạn tăng, cảnh sát cho biết họ chưa ghi nhận sự gia tăng đột biến về các vụ vượt biên trái phép. Hạ sĩ Érique Gasse cho biết vào thứ Bảy, một người đàn ông và một phụ nữ, cả hai đều là công dân Canada gốc Haiti, đã bị bắt vì vi phạm Đạo luật Bảo vệ Người tị nạn và Nhập cư. Cảnh sát đã tìm thấy bốn người đàn ông vào lúc 5:30 sáng thứ Hai khi họ đi ra từ rừng và năm người khác, gồm hai phụ nữ và ba trẻ em, bốn giờ sau đó sau một cuộc tìm kiếm có sự hỗ trợ của chó nghiệp vụ và drone.
- Sự gia tăng số lượng đơn xin tị nạn đã thu hút phản ứng trên đường đua bầu cử liên bang vào thứ Ba, với lãnh đạo Đảng Tự do Mark Carney nói rằng việc mọi người rời Mỹ để xin tị nạn ở Canada là không thể chấp nhận được. Quan điểm này trái ngược hoàn toàn với người tiền nhiệm của ông, Justin Trudeau. Ông Carney nói với các phóng viên ở Delta, British Columbia: “Theo thỏa thuận (quốc gia thứ ba an toàn) này, chúng ta có thể gửi họ trở lại Hoa Kỳ và đối với tôi, điều này là phù hợp. Tình hình ở Hoa Kỳ đã thay đổi, khả năng xảy ra một làn sóng người xin tị nạn hiện hữu, và Canada cùng Hoa Kỳ phải hợp tác chặt chẽ để quản lý tình hình này.” Lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre, phát biểu với các phóng viên ở Edmonton, đã đổ lỗi cho Đảng Tự do về hệ thống nhập cư mà ông gọi là “hỏng hóc”. Ông Poilievre nói: “Rõ ràng, nếu ai đó là một người tị nạn thực sự gặp nguy hiểm ở nước ngoài và họ đến theo đúng quy tắc, thì họ nên được phép ở lại. Nhưng nếu họ là kẻ gian lận, họ sẽ phải ra đi.”
- NHẬN ĐỊNH CỦA ĐỘI NGŨ ANDREW DƯƠNG RCIC
- Cách nói “người Haiti muốn chạy trốn khỏi nước Mỹ và qua Canada”, là gượng ép và không chính xác. Những người Haiti này vốn nah65p cư bất hợp pháp vào Mỹ, không có tư cách cư trú tại Mỹ, nước Mỹ không công nhận họ, thì họ sao có thể gọi là “chạy trốn khỏi Mỹ”? Chạy trốn là từ chính xác khi những người Haiti này chạy trốn khỏi chính nước Haiti của họ, đến nước khác thì đúng.
- Cách nói này của các nhóm hỗ trợ người không hợp pháp, và các báo chí (cụ thể là bài báo này, tác giả này), nhằm “đánh tráo khái niệm”, xem các người di trú lậu là nạn nhân của chính sách chống lại cái bất hợp pháp đó của họ bởi chính quyền hợp pháp tại Hoa Kỳ. Như vậy, họ có lẽ đang ngầm coi những người bất hợp pháp, đã làm chuyện trái luật là vào nước khác không được phép, được coi như nạn nhân, được coi như kẻ cần được bảo vệ? Và từ từ muốn vận động cho người bất hợp pháp vào Canada hay sao?
- Nạn vượt biên lậu, nhập cư trái phép, buôn người… của làn sóng người vào Mỹ & Canada hiện nay vốn được tiếp tay không ít bởi các nhóm “nhân đạo” dùng tiếng giúp người, nhưng người bất hợp pháp, này trong lòng nước Mỹ và Canada, cũng như các báo chí bị chính trị làm sai lệch thông tin. Chính phủ Mỹ & Canada nên chấn chỉnh mạnh tay các tổ chức này, mới có thể diệt mối nguy “nội tại tiềm ẩn” của người muốn tiếp tay cho sự bất hợp pháp di trú đó, vốn chứa đựng biết bao rủi ro & hệ lụy.
- Cách Canada đùn đẩy qua lại với Mỹ lượng người bất hợp pháp này (như Carney nói) quả thực không logic và không hiệu quả. Cách xử lý triệt để lượng nhập cư bất hợp pháp là trục xuất họ về lại nước của họ. Mỹ đang thực hiện việc này chính xác hơn Canada, và Canada nên học theo đó. Như vậy mới có thể chấm dứt nạn nhập cư lậu vào Bắc Mỹ một cách triệt để. Các ứng viên Thủ tướng mới của Canada chưa cho thấy tầm nhìn và năng lực cùng quyết tâm giải quyết di trú nhập cư lậu như chính quyền mới tại nước láng giềng Hoa Kỷ, điều khiến cử tri chưa thể rũ bỏ hết các hoang mang.
*****
Tổng hợp, dịch: ANDREW DUONG RCIC Co.
VisasToCanada TAGS: Chương trình Cải Tổ Di Trú Canada 2023, News Tị nạn
Bài gốc: Báo CBC NEWS ngày 08-4-2025 của tác giả Sidhartha Banerjee
Photo credit: AndrewDuongRcic for VisasToCanada
hồ