CẮT GIẢM DU HỌC SINH, TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH & HOẠT ĐỘNG TẠI ĐẠI HỌC CONCORDIA BANG QUEBEC VÀ ĐẠI HỌC CALGARY BANG ALBERTA HIỆN NHƯ THẾ NÀO?

Các cơ sở giáo dục sau trung học của Canada, bao gồm Đại học Concordia ở Montreal bang Quebec, và Đại học Calgary (U of C) bang Alberta, đang đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách nghiêm trọng. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến các hạn chế gần đây của liên bang và tỉnh bang, đối với việc tuyển sinh sinh viên quốc tế. Các trường này phụ thuộc rất nhiều vào mức học phí cao hơn của sinh viên quốc tế, thường cao gấp bốn đến năm lần so với sinh viên trong nước, để duy trì hoạt động bình thường.

Thâm hụt ngày càng lớn của Đại học Concordia, chi tiết ra sao?

Đại học Concordia đang thực hiện các biện pháp cắt giảm chi phí quyết liệt, để đối phó với mức thâm hụt dự kiến 84 triệu đô la trong năm học 2025–2026. Trường đại học này cho rằng cuộc khủng hoảng tài chính này là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, như sau:

• Sụt giảm Đăng ký mạnh: Lượng sinh viên quốc tế đăng ký vào Concordia năm nay đã giảm 23% so với năm 2024, và số đơn đăng ký của sinh viên quốc tế giảm 40%.
• Tác động của Chính sách Chính phủ: Kế hoạch của chính phủ liên bang nhằm cắt giảm số lượng thị thực sinh viên trên toàn Canada, cùng với việc tỉnh Quebec giới hạn số lượng sinh viên nước ngoài, và quyết định thu hồi khoảng 6.000 đô la tiền tài trợ cấp tỉnh trên mỗi sinh viên nước ngoài, đã làm mất ổn định nguồn doanh thu của trường.
• Các Biện pháp Cắt giảm Chi phí: Để giảm thiểu khủng hoảng, Chủ tịch Trường ông Graham Carr đã công bố một loạt các biện pháp, bao gồm:
  • Không gia hạn hợp đồng cho 63 giảng viên toàn thời gian làm việc theo hợp đồng có thời hạn (hầu hết sẽ kết thúc vào tháng 6 năm 2026).
  • Hoãn các kỳ nghỉ phép nghiên cứu (sabbaticals) đã được phê duyệt trước đó trong một năm.
  • Cung cấp các gói nghỉ hưu tự nguyện cho giảng viên toàn thời gian.
  • Các biện pháp đã được thực hiện như đóng băng tuyển dụng, và đóng cửa Viện Nghiên cứu Diệt chủng và Nhân quyền Montreal.

Việc cắt giảm đang gây ra ảnh hưởng sâu sắc đến con người. Các giảng viên, bao gồm cả những người đã phục vụ hơn một thập kỷ, đang mất việc, dẫn đến lo ngại từ các giáo sư và đại diện công đoàn rằng chất lượng giáo dục sẽ bị ảnh hưởng do cắt giảm môn học hoặc sử dụng giáo viên kém trình độ hơn. Các giáo sư mô tả tin tức về việc không gia hạn hợp đồng là một cú sốc lớn. Hơn nữa, các trường đại học nói tiếng Anh ở Quebec, như trường Concordia, đặc biệt dễ bị tổn thương do mức tăng học phí lớn áp đặt bởi chính phủ tỉnh bang, lên sinh viên ngoài tỉnh, dù đang bị thách thức pháp lý cho quyết định này.

Đại học Calgary thế nào, và Xu hướng Chung Toàn quốc thế nào?

Cuộc khủng hoảng mang tính toàn quốc, với Đại học Calgary dự kiến mất 34,7 triệu đô la trong năm nay do sự sụt giảm số lượng sinh viên quốc tế, sau khi đã bị ảnh hưởng 15,3 triệu đô la doanh thu năm trước. Điều này xảy ra khi chính phủ liên bang xác nhận ý định, trong Kế họach ngân sách 2026-2028 của mình mới đây, là giảm mạnh số lượng giấy phép du học quốc tế xuống còn 155.000 vào năm 2026, giảm so với mục tiêu trước đó là 305.900 người. Mặc dù U of C hoan nghênh việc loại trừ sinh viên sau đại học khỏi việc cắt giảm, sự sụt giảm chung vẫn gây ra một cú đánh tài chính đáng kể.

Động thái này đã bị chỉ trích bởi Naomie Bakana, Chủ tịch Hội Sinh viên Đại học Calgary, người lo lắng rằng các giới hạn này báo hiệu một môi trường không chào đón và có nguy cơ khiến thành phố mất đi nhân tài toàn cầu.

Các tổ chức khác cũng bị ảnh hưởng:

• Đại học Mount Royal, với số lượng sinh viên nước ngoài ít hơn, tuyên bố chưa có kế hoạch cắt giảm chương trình hoặc nhân sự.
• Học viện Công nghệ Nam Alberta (SAIT) cũng đã chứng kiến sự sụt giảm, nhưng đợt tuyển sinh sinh viên nước ngoài mùa thu này lại phù hợp hơn với mức trước đại dịch.

Tác động Rộng lớn hơn và Tâm lý Chống Nhập cư đang diễn ra.

Việc ngân sách liên bang tập trung vào việc cắt giảm số lượng thường trú nhân tạm thời, mà Bộ trưởng Tài chính François-Philippe Champagne mô tả, là nỗ lực đạt đến mức nhập cư “bền vững hơn”, đã tạo ra những ảnh hưởng vượt ra ngoài phạm vi giáo dục sau trung học. Các tổ chức định cư và chuyên gia nhập cư cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về tương lai.

Trung tâm Dành cho Người mới đến ở Calgary, một tổ chức phi lợi nhuận cung cấp các dịch vụ định cư và đào tạo ngôn ngữ, lo sợ về khả năng bị cắt giảm tài trợ vì ngân sách liên bang thiếu rõ ràng về quỹ định cư. Do hơn một nửa kinh phí của tổ chức đến từ chính phủ liên bang, CEO Nketti Johnston-Taylor lo lắng rằng, việc cắt giảm sẽ cản trở khả năng hội nhập nhanh chóng của khách hàng vào thị trường lao động.

Tổ chức này đã có danh sách chờ kéo dài một năm, cho các khóa học tiếng Anh. Nếu kinh phí bị cắt giảm, thời gian chờ đợi này có thể còn kéo dài hơn, làm tăng gánh nặng cho những người nhập cư ở Alberta, vốn đã có ít lựa chọn học tiếng Anh hơn sau khi các tổ chức khác, như Bow Valley College và Maple Leaf Academy, đã loại bỏ các chương trình ngôn ngữ của họ do những đợt cắt giảm tài trợ trước đó.

Luật sư nhập cư tại Calgary, ông Jatin Shory, cho biết những thay đổi sâu rộng này gây ra sự bất ổn lớn cho các nhà tuyển dụng, các tỉnh bang và chính những người nhập cư đang hy vọng biến Canada thành ngôi nhà vĩnh viễn của họ. Ông lập luận rằng, hệ thống không còn dễ đoán đối với những người tìm kiếm thường trú nhân vào Canada như trước nữa.

Điều đáng lo ngại nhất, Shory cho rằng sự thay đổi chính sách của chính phủ đang “khẳng định một luận điệu nhất định xoay quanh tâm lý chống nhập cư đã được xây dựng ở Canada trong hơn một năm nay.” Theo quan điểm của ông, các giới hạn mới “củng cố” nhận thức rằng, Canada có thể không còn là điểm đến ấm áp, thân thiện và chào đón như trước đây.

Phản ứng của Lãnh đạo Đại học như thế nào?

Chủ tịch Concordia, ông Graham Carr, trước đó đã lưu ý rằng những thách thức không chỉ dừng lại ở việc giới hạn tuyển sinh, các chính phủ đã phát đi tín hiệu rằng, sinh viên quốc tế không được chào đón như trước, tạo ra “sự hỗn loạn cho các trường đại học ở Quebec và Canada.” Các trường đại học đang phải vật lộn với mức thâm hụt tài chính và xáo trộn cơ cấu, buộc họ phải hoạt động theo một cách thức mới, không theo định hướng tăng trưởng, khiến việc cắt giảm cần thiết trở nên khó khăn, và gây tổn hại đến sứ mệnh đào tạo cốt lõi và nhân sự của họ.

Tóm lại, các tổ chức giáo dục trên khắp Canada đang phải đối mặt với mức thâm hụt tài chính khổng lồ, do các hạn chế mới của chính phủ Canada đối với sinh viên quốc tế, dẫn đến các biện pháp thắt lưng buộc bụng nghiêm ngặt, mất việc làm đối với giảng viên và khả năng giảm chất lượng giáo dục. Đồng thời, những thay đổi chính sách đang gây nguy hiểm cho việc tài trợ các dịch vụ định cư thiết yếu cho người mới nhập cư, (ở đây là các tân sinh viên), và nuôi dưỡng cảm giác bất ổn và tâm lý chống nhập cư ngày càng tăng trên cả nước.

*****