LUẬT DI TRÚ MỚI CỦA TỈNH BANG SASKATCHEWAN CHO PHÉP PHẠT VI PHẠM TRONG THUÊ LAO ĐỘNG TẠM CƯ TĂNG CAO NHIỀU LẦN, VỚI MỨC PHẠT TIỀN TỐI ĐA 1,25 TRIỆU ĐÔLA, SẼ ÁP DỤNG KHI NÀO?, THEO BÁO CBC NEWS NGÀY 21-10-2025
SAU ĐÂY LÀ MỘT SỐ CHI TIẾT ĐÁNG CHÚ Ý.
- Trong một vụ án được mô tả là lần đầu tiên ở Canada theo đạo luật cấp tỉnh bang, ba chủ nhân của 1 nhà hàng mang tên Guac Mexi Grill ở thị trấn Moose Jaw, tỉnh bang Saskatchewan của Canada, đã bị buộc tội vi phạm luật bảo vệ di trú của tỉnh, liên quan đến lĩnh vực khai thác lao động nước ngoài. Tỉnh bang Saskatchewan xem đây là một bước tiến lớn trong việc thực thi các biện pháp bảo vệ người lao động nước ngoài, và ngăn chặn các hành vi khai thác trái phép từ người sử dụng lao động và nhà tuyển dụng.
- Ba cá nhân tên là, Kartikkumar Prakashkumar Patel, Rutvik Hasmukhbhai Patel, và Piyushkumar Mafatbhai Patel, đối mặt với ba cáo buộc theo Đạo luật Tuyển dụng Lao động Nước ngoài và Dịch vụ Di trú (đã được sửa đổi). Các hành vi phạm tội bị cáo buộc, đã diễn ra từ tháng 8 năm 2023 đến tháng 2 năm 2024. Cụ thể, 3 người họ đã bị buộc các tội danh sau:
- Tính phí việc làm đối với người lao động nước ngoài.
- Lợi dụng sự tin tưởng của công dân nước ngoài, hoặc lợi dụng nỗi sợ hãi của họ một cách không công bằng.
- Thực hiện hành động hoặc đe dọa thực hiện hành động chống lại người lao động nước ngoài, vì tham gia vào các cuộc điều tra của chính phủ hoặc khiếu nại.
- Các bị cáo dự kiến phải ra hầu tòa cấp tỉnh ở thị trấn Moose Jaw, vào ngày 25 tháng 11 năm nay.
Kỷ Nguyên Thực Thi Mới và Tăng Cường Hình Phạt?
- Ông Drew Wilby, Thứ trưởng Bộ Di trú và Đào tạo Nghề nghiệp tỉnh Saskatchewan, nhấn mạnh rằng các cáo buộc được đưa ra bởi Văn phòng Kiểm soát tuân thủ quy định của tỉnh thuộc Bộ Di trú và Đào tạo Nghề nghiệp, với sự hỗ trợ của Sở Cảnh sát Moose Jaw và cảnh sát Hoàng gia Canada RCMP. Văn phòng này có các cá nhân được đào tạo đặc biệt, nhiều người có kinh nghiệm cảnh sát trước đây, có thẩm quyền pháp lý để đưa ra các cáo buộc này. Ông Wilby cho biết, mô hình Kiểm soát tuân thủ mới của Saskatchewan tập trung vào giáo dục, can thiệp và thực thi.
- Các cáo buộc được đệ trình theo luật cũ vì các hành vi phạm tội bị cáo buộc xảy ra trước khi Đạo luật Dịch vụ Di trú mới, nghiêm khắc hơn, có hiệu lực vào tháng 7 năm 2024. Đạo luật mới này tăng đáng kể mức hình phạt tối đa đối với người sử dụng lao động, hoặc nhà tuyển dụng lợi dụng khai thác người lao động nước ngoài. Chi tiết tăng nặng của luật mới như sau:
- Luật cũ có chi tiết gồm: Hình phạt tối đa bằng tiền cho cá nhân là 50000 đôla, cho doanh nghiệp là 100000 đôla, phạt tù lên đến 1 năm;
- Đạo Luật mới có tên là Immigration Services Act, có hiệu lực từ tháng 7 năm 2024, với các chi tiết gồm: Hình phạt tối đa bằng tiền cho cá nhân là 750000 đôla, cho doanh nghiệp là 1250000 đôla, phạt tù lên đến 2 năm;
- Đạo luật mới cũng cho phép Hình phạt Hành chính bằng Tiền, mà theo ông Wilby, có thể giúp đẩy nhanh và định hướng việc tuân thủ.
Giải Quyết Sự Mất Cân Bằng Quyền Lực giữa Chủ lao động và Người lao động tạm cư?
- Ông Chris Veeman, một luật sư di trú với 20 năm kinh nghiệm, đã hoan nghênh vụ truy tố này. Ông gọi đây là “một bước đi đúng hướng”, và lưu ý rằng nó gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng, tỉnh Saskatchewan đang nghiêm túc thực thi pháp luật. Ông nhấn mạnh rằng vụ việc làm nổi bật một vấn đề nghiêm trọng và dai dẳng là, sự mất cân bằng quyền lực đáng kể giữa người sử dụng lao động Canada, và người lao động nước ngoài.
- Ông Veeman cho biết, ông thấy nhiều trường hợp người sử dụng lao động lợi dụng người lao động nước ngoài một cách không công bằng, đưa ra các ví dụ như:
- Giảm lương trái phép (Wage Clawbacks): Người sử dụng lao động trả mức lương quy định trên giấy tờ nhưng sau đó buộc người lao động phải trả lại một phần tiền mặt “ngoài sổ sách”.
- Đề nghị việc làm có trả phí bất hợp pháp: Người lao động nước ngoài bị tính phí bất hợp pháp một khoản tiền đáng kể, đôi khi nằm trong khoảng 50000 đến 60.000 đôla, để có được một đề nghị, hay hợp đồng, việc làm cần thiết cho đơn xin nhập cư của họ. Việc này thường liên quan đến một tư vấn di trú, hoặc 1 nhà tuyển dụng, và họ có thể chia lại lợi nhuận cho người sử dụng lao động.
- Ông Veeman nhận xét rằng, việc cắt giảm số lượng người nhập cư ở cả cấp liên bang và cấp tỉnh làm gia tăng vấn đề nhạy cảm & dễ bị tổn thương này. Với số lượng chỗ ở lại thường trú ít hơn, quyền lực của người sử dụng lao động tăng lên, có khả năng đẩy giá của các đề nghị việc làm bất hợp pháp lên cao. Ngược lại, ông bày tỏ hy vọng rằng việc thực thi mạnh mẽ hơn theo luật mới sẽ đủ để ngăn chặn người sử dụng lao động vi phạm pháp luật.
- Bộ Di trú và Đào tạo Nghề nghiệp Canada ESDC khuyến khích người lao động nước ngoài bị vi phạm quyền lợi, liên hệ một cách bảo mật với chi nhánh tuân thủ chương trình. Mặc dù Đạo luật Dịch vụ Di trú tập trung vào việc bảo vệ người lao động nước ngoài, tỉnh cũng nhấn mạnh rằng tất cả người lao động ở Saskatchewan, bất kể tình trạng nhập cư, đều được bảo vệ theo Đạo luật Việc làm Saskatchewan, đạo luật quản lý các tiêu chuẩn việc làm và sức khỏe nghề nghiệp và an toàn.
- NHẬN ĐỊNH CỦA ĐỘI NGŨ CHUYÊN GIA TƯ VẤN DI TRÚ CANADA HỢP PHÁP ANDREW DƯƠNG RCIC
-
- Hoan nghênh tỉnh bang Saskatchewanđã ban hành Đạo luật Phục vụ Di trú với nhiều chi tiết hữu ích bảo vệ nền di trú Canada nói chung tại tỉnh bang này nói riêng. Hy vọng sự hiệu quả của đạo luật mới này sẽ thể hiện ở vụ án liên quan nói trên, và các vụ việc liên quan khác để người ta thấm nhuần luật pháp về di trú nhiều hơn.
- Vấn đề thuê mướn lao động nước ngoài tại Canada là một vấn đề phức tạp nhất nhì trong di trú Canada. Việc thuê mướn lao động nước ngoài tại Canada sẽ liên quan 3 chủ thể chính, chủ lao động tức doanh nghiệp Canada, người lao động tức người nước ngoài được cấp hợp đồng lao động và visa làm việc vào Canada, và bên thứ 3 là chính phủ Canada với hệ thống luật lệ để điều chỉnh. Muốn việc thuê lao động nước ngoài được bền vững, cần hiểu quyền lợi và trách nhiệm của các bên liên quan một cách đầy đủ, và cần đảm bảo chúng cho các bên tham gia, không chỉ 1 bên là người lao động nước ngoài.
- Bên thuê lao động, tức doanh nghiệp Canada, có lợi khi tham gia chương trình TFW là, sẽ có người làm việc cho mình khi không tìm ra được người tại Canada, giúp công ty và doanh nghiệp hoạt động bình thường. Bên cạnh, người thuê lao động sẽ có rủi ro khi tham gia chương trình TFW này, là rủi ro về con người, tức rủi ro từ chính con người họ thuê từ ngoài nước vào. Trong thực tế, đã có rất nhiều trường hợp người lao động sau khi đã nhập cảnh vào Canada rồi, thì bỏ trốn đi tìm việc làm khác nhiều tiền hơn. Mặc cho người chủ bị đổ vỡ các kế hoạch nhân sự, sản xuất kinh doanh, tốn kém thời gian tiền bạc, và thậm chí tổn hại tinh thần.
- Bên lao động thì có lợi là được cơ hội nhập cư Canada, được sống và làm việc tại Canada với tiêu chuẩn cao hơn so với tiêu chuẩn lao động tại nước sở tại. Họ còn có thể còn mang theo gia đình, vợ con đến Canada để sống, học hành, làm việc, cùng nhau đoàn tụ trong thời gian thực hiện hợp đồng lao động. Lớn hơn hết, người lao động sẽ có cơ hội xin thị thực định cư, tức thẻ xanh, permanent resident card, để ở lại định cư lâu dài cho toàn gia đình tại Canada. Đây là thứ người lao động mong muốn nhất, mong chờ nhất, và sẵn sàng đánh đổi để có nhất. Song song đó, người lao động cũng có rủi ro sẽ bị làm việc trong hoàn cảnh tồi tệ hơn bình thường, bị bớt xén lương bổng, bị chèn ép.
- Cả 2 đối tượng trên đều có cùng 1 vấn đề là, cùng nhau hợp tác để vi phạm luật di trú Canada cho chương trình TFW, để mang người vào Canada không vì mục tiêu làm việc thật theo luật quy định, nhằm đổi chác tiền bạc cho cơ hội nhập cư & định cư Canada của người nước ngoài.
- Bên chính phủ, thì rõ ràng chương trình TFW này là cần thiết để giữ ổn định kinh tế xã hội cho một quốc gia có dân số già, nên chính phủ mới cho ra đời chương trình này ở nhiều năm trước. Tuy nhiên, sự lạm dụng và vi phạm của 2 đối tượng liên quan nói trên, khiến chính phủ có lẽ đã vỡ lẽ ra sự thật, là bản chất vấn đề không chỉ nằm trên giấy và trong lý thuyết, lý thuyết thì vốn rất trong sáng đến độ thơ ngây, còn thực tế thì rất phức tạp.
- Người ta chỉ nói đến sự tồi tệ và bất công của người lao động khi vào được Canada, và những vi phạm của chủ doanh nghiệp xoay quanh vấn nạn lạm dụng này. Tức người ta chỉ nói nhiều về 1 trong nhiều vấn đề cần quan tâm, trong vòng xoáy lợi ích và trách nhiệm của các bên, đã không được nói hết một cách đầy đủ và trung thực.
- Muốn giải quyết vấn nạn trong chương trình TFW, giữ quyền lợi và trách nhiệm các bên minh bạch, công bằng, bền vững, thì chính phủ cần xem xét tất cả các khía cạnh của mối quan hệ phức tạp của những chủ thể liên quan trong chương trình như trên, hoặc nhiều hơn thế, để có thể cho ra đời các luật lệ phù hợp hơn, không thiên vị, không mị dân, không lạc hướng hay ủy mị như hiện nay.
*****
Tổng hợp, dịch: ANDREW DUONG RCIC Co.
VisasToCanada TAGS: Chương trình Cải Tổ Di Trú Canada 2023, News Định cư Tỉnh bang PNP, News CHỐNG GIAN LẬN & VI PHẠM LUẬT DI TRÚ, News Worker Lao động tạm cư TFW
Bài gốc: Báo CBC NEWS ngày 21-10-2025
Photo credit: AndrewDuongRcic for VisasToCanada
