VÌ SAO CỰU BỘ TRƯỞNG DI TRÚ CANADA, LLOYD AXWORTHY, NÓI DANH TIẾNG CỦA CANADA VỀ TIẾP ĐÓN TỊ NẠN ĐANG GẶP RỦI RO?

Cựu Bộ trưởng Di trú Canada, ông Lloyd Axworthy, nói danh tiếng của Canada về việc chào đón người tị nạn đang gặp rủi ro

• Cựu Bộ trưởng Di trú của Canada, ông Lloyd Axworthy, một nhà bảo vệ người tị nạn nổi tiếng toàn cầu, cho biết ông tin rằng Canada đang đặt danh tiếng của mình là một nơi chào đón người tị nạn vào vòng rủi ro, thông qua những thay đổi chính sách di trú nhập cư của liên bang gần đây.
• Ông cho biết những thay đổi đó bao gồm dự luật an ninh biên giới mới của chính phủ Thủ tướng Mark Carney, dự luật C-12, sẽ hạn chế khả năng xin tị nạn của những cá nhân đã ở Canada hơn một năm.
• Nó cũng sẽ trao cho chính phủ thẩm quyền mới để hủy bỏ hoặc đình chỉ một số tài liệu nhập cư, bao gồm thị thực thường trú nhân và các đơn xin nhập cư, trong điều mà luật pháp gọi là “lợi ích công cộng”.
• Axworthy nói với The Canadian Press: “Về cơ bản, chúng tôi đang thoái lui vào một loại bong bóng. Và thật không may, điều đó đã bị áp lực bởi nhiều chính trị cánh hữu chống lại nhập cư”.
• “Khi tôi còn là bộ trưởng trong chính phủ, chúng tôi đã phản đối. Chúng tôi nói, ‘Đây là những gì người tị nạn có thể làm. Đây là cách chúng tôi sẽ quản lý hệ thống một cách hiệu quả.’ Chúng tôi có một cam kết cơ bản về nhân quyền, và tôi nghĩ chúng tôi đã đánh mất cam kết nhân quyền đó trong những gì chúng tôi đang làm.”
• Axworthy đã công bố việc nghỉ hưu với tư cách là chủ tịch của Hội đồng Tị nạn và Di cư Thế giới vào thứ Năm. Đó là vị trí ông đã giữ kể từ khi nhóm này thành lập vào năm 2017.
• Ông nói rằng trong khi Canada thích nói về việc là một nơi chào đón những người mới đến tại các diễn đàn thân thiện như Liên Hợp Quốc, Ottawa cần phải thể hiện nhiều hơn là những lời nói suông đối với hoàn cảnh của người tị nạn.
• Ông Axworthy chỉ ra một đề xuất trong ngân sách liên bang nhằm tính phí người tị nạn và người xin tị nạn, một khoản tiền mà Ottawa gọi là “khoản chi trả khiêm tốn” cho việc khám răng và thuốc kê đơn ,được cung cấp thông qua Chương trình Y tế Liên bang Tạm thời. Ông nói: “Tất cả những gì bạn đang nói là, ‘Chúng tôi không muốn bạn đến, và chúng tôi sẽ làm cho bạn khó đến đây.’ Ý tôi là, người tị nạn không đến với một tài khoản ngân hàng ở Chase Morgan,” đồng thời cho biết thêm rằng những người di cư đang bị đuổi khỏi nhà của họ do “xung đột, thiên tai, tham nhũng.”
• Ông Axworthy nói rằng, ông “bị làm phiền” khi Canada “có lẽ không quá chậm chạp” đang rút lại những lời hứa mà nước này đã đưa ra theo Công ước Liên Hợp Quốc về Người tị nạn. Trong số những điều khác, Canada đã cam kết không trả người tị nạn về các quốc gia, nơi mà họ có thể phải đối mặt với các mối đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng hoặc tự do của họ.
• Để giữ vững nguyên tắc đó, Axworthy cho rằng Canada cần phải chấm dứt Thỏa thuận Quốc gia Thứ ba An toàn với Hoa Kỳ. Theo thỏa thuận này, giả định rằng cả Hoa Kỳ và Canada đều là “quốc gia an toàn” cho người tị nạn, mọi người phải xin tị nạn ở quốc gia nào họ đến trước, nghĩa là họ không thể rời Hoa Kỳ để tìm kiếm quy chế tị nạn ở Canada.
• Axworthy nói: “Hoa Kỳ không còn có những giá trị như chúng ta nữa. Chúng tôi luôn cho rằng chúng tôi sẽ có một cái nhìn tương tự về các quyền cơ bản của người dân. Với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và những người đồng sự, chúng tôi đã thấy các vụ trục xuất hàng loạt và không có kháng cáo, và các chương trình tị nạn của họ đã bị cắt giảm.”
• Axworthy dẫn chứng một bản ghi nhớ ngày 30 tháng 9 mà Trump đã ban hành, trong đó nói rằng Hoa Kỳ sẽ chỉ chấp nhận 7.500 người tị nạn, giảm so với giới hạn trước đó là 125.000 người dưới thời Tổng thống Joe Biden, và sẽ ưu tiên người da trắng Nam Phi tuyên bố bị phân biệt chủng tộc.
• Tổng thống Mỹ đã nhiều lần trích dẫn các tuyên bố về “diệt chủng người da trắng” và đàn áp nông dân ở Nam Phi, đồng thời thông báo ông sẽ tẩy chay hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nam Phi vào cuối tháng này để phản đối. Chính phủ Nam Phi nói rằng các tuyên bố về đàn áp chủng tộc là vô căn cứ.
• Ông Axworthy nói: “Tôi nghĩ với tư cách là người Canada, chúng tôi có rất ít điểm chung với những gì ông Trump đang làm, đến mức chúng tôi chỉ nên nói một cách đơn giản, ‘Cảm ơn rất nhiều. Chúng tôi sẽ tự lo cho hệ thống tị nạn của mình’”.
• Ông Lloyd Axworthy đã dành hơn năm năm trong sự nghiệp chính trị lâu dài của mình với tư cách là bộ trưởng nhập cư, đầu tiên trong chính phủ của thủ tướng Pierre Trudeau vào những năm 1980, và sau đó dưới thời thủ tướng Jean Chrétien vào những năm 1990.
• Chính phủ đang tìm cách giảm số lượng thường trú nhân mà nước này chấp nhận từ mức cao hàng năm là nửa triệu người trong những năm gần đây, cụ thể là giảm khoảng 25%, khiến ông Axworthy nói rằng cách tiếp cận hiện tại của nước này quá gây phản ứng. Ông nói: “Chúng tôi đã và đang giải quyết nhập cư một cách chắp vá. Đã không có một bộ (chính sách) mạch lạc dựa trên sự tham gia nghiêm túc và sự tham gia của quốc hội. Và đó là một phần rất quan trọng trong những gì thế giới đang trải qua ngay lúc này”.
• “Tôi nghĩ Thủ tướng Mark Carney muốn xây dựng tốt hơn. Bạn xây dựng tốt hơn một phần bằng cách đảm bảo rằng các quyền cơ bản của người dân, và bản thân việc nhập cư, là một chính sách hiệu quả, công bằng và không chỉ đơn thuần bị các nhóm lợi ích khác nhau thúc đẩy và kéo lại.”
• Axworthy nói rằng chính phủ nên quay lại giải thích cho người Canada biết việc nhập cư mang lại lợi ích cho đất nước như thế nào và đảm bảo rằng các quy tắc điều chỉnh hệ thống là công bằng và dễ hiểu. Ông nói: “Bạn không nên cố gắng sửa một chiếc máy bay khi nó đang bay, và tôi nghĩ chúng ta đang mày mò. Đã có quá nhiều thay đổi trong ba hoặc bốn năm qua đến mức hệ thống không thực sự được kết nối hoặc tích hợp.”
• “Chính phủ của cựu Thủ tướng Justin Trudeau đã phạm sai lầm lớn, khi chấp nhận quan điểm hướng đến kinh doanh rằng chúng tôi chỉ cần ngày càng nhiều người hơn. Nhưng không ai nói về sự thật rằng, điều đó sẽ tác động đến nhà ở, y tế và giáo dục. Và vì vậy, kết quả là, chúng tôi thấy mình bị tồn đọng.”